lady hiking

โรคหัวใจและน้ำตาล

เนื้อหาส่วนนี้ได้รับการตรวจสอบจาก ดร. เวนดี้ ฮอลล์ จากคิงส์คอลเลจ ลอนดอน สหราชอาณาจักร

โรคหัวใจ 

โรคหัวใจและหลอดเลือด เป็นกลุ่มความผิดปกติที่ส่งผลกระทบต่อหัวใจและหลอดเลือด โดยทั่วไปมักเกี่ยวข้องกับการสะสมของไขมันในหลอดเลือดแดง ซึ่งเป็นปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือด นำไปสู่ความเสียหายในหลอดเลือด (เส้นเลือดใหญ่) และทำให้เลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ในร่างกายได้ลดลง เช่น สมอง หัวใจ ไต และดวงตา โรคหัวใจและหลอดเลือดถือเป็นหนึ่งในสาเหตุหลักของการเสียชีวิตทั่วโลก โดยประมาณว่า มีผู้เสียชีวิตราว 17 ล้านคนต่อปี (1) อย่างไรก็ตามมีปัจจัยหลายอย่างที่สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ และยังอาจเป็นปัจจัยที่ไม่สามารถป้องกันล่วงหน้าได้ เช่น พันธุกรรม อายุ ประวัติครอบครัว ในขณะที่ปัจจัยที่สามารถป้องกันได้มีดังนี้ ความดันโลหิตสูง น้ำหนักเกิน การสูบบุหรี่ การไม่ออกกำลังกาย และระดับคอเลสเตอรอลในเลือดสูง (2) 

น้ำตาลและปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ

 นักวิจัยจากมหาลัยโตรอนโตและมหาลัยโอทาโกได้ทำการทบทวนหลักฐานงานวิจัยและได้ข้อสรุปออกมาว่า ไม่พบความเชื่อมโยงโดยตรงระหว่างการบริโภคน้ำตาลกับความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ (CVD) (5, 6) อย่างไรก็ตามการบริโภคน้ำตาลเกินความจำเป็นของพลังงานที่ร่างกายต้องการนั้น อาจเพิ่มน้ำหนักตัวได้โดยเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคอ้วนและโรคเรื้อรังอื่น ๆ เช่น โรคหัวใจ งานวิจัยต่าง ๆ ชี้ให้เห็นว่า ผลกระทบของน้ำตาลต่อการเกิดโรคหัวใจนั้น ขึ้นอยู่กับปริมาณพลังงานส่วนเกินที่ร่างกายได้รับจากอาหารที่บริโภคเข้าไป (3, 4) การบริโภคอาหารที่เป็นสารอาหารหลัก [สารที่ให้พลังงาน เช่น ไขมันและคาร์โบไฮเดรต] อาจทำให้อาหารมีรสชาติที่ดีขึ้น ซึ่งอาจส่งเสริมให้บริโภคอาหารเกินความต้องการได้

แหล่งที่มาของน้ำตาลในอาหารหรือเครื่องดื่มที่เราบริโภคก็มีความสำคัญและเกี่ยวข้องเช่นกัน  งานวิจัยได้ลงความเห็นว่า การบริโภคน้ำตาลจากอาหารที่มีสารอาหารหนาแน่นบางชนิด เช่น โยเกิร์ต ผลไม้ น้ำผลไม้ 100% หรือธัญพืชเต็มเมล็ด ไม่ได้ส่งผลเสียต่อสุขภาพ หากบริโภคเป็นส่วนหนึ่งของอาหารที่มีประโยชน์ (5, 6) แต่ก็มีการค้นพบจากงานวิจัยบางส่วนที่เห็นปัจจัยเชื่อมโยงระหว่างการบริโภคเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลเพิ่มสูง  sugars-sweetened beverages (SSBs) กับความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นในการเกิดโรคหัวใจ อย่างไรก็ตาม อาจมีปัจจัยทางด้านพฤติกรรมการใช้ชีวิตอื่น ๆ เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย กับการบริโภค SSBs ในปริมาณที่มาก แต่การทดลองนี้ก็ยังไม่สามารถสรุปอย่างแน่ชัดถึงการเชื่อมโยงใด ๆ เนื่องจากยังไม่ได้คำนึงถึงปัจจัยอื่น ๆ อย่างครบถ้วน เพราะว่ายังมีอีกหลายปัจจัยที่สามารถเกี่ยวข้องได้เช่น การออกกำลังกายน้อย รวมไปถึง การบริโภคเกลือหรือไขมันอิ่มตัวในปริมาณสูง ซึ่งนำไปสู่ผลสรุปที่ยังไม่ชัดเจนว่าความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของการเกิดโรคหัวใจเกี่ยวข้องกับการบริโภค SSBs ในปริมาณที่มากโดยตรงหรือเกิดการจากปัจจัยอื่นๆร่วมด้วย (7-9)

Heart shaped sweet waffles sprinkled with icing sugar

น้ำตาลในอาหารและความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ

หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ในปัจจุบันยังไม่พบความเชื่อมโยงโดยตรงระหว่างการบริโภคน้ำตาลและการเกิดโรคหัวใจ (5, 6) อย่างไรก็ตามการได้รับพลังงานส่วนเกินจากอาหารหรือเครื่องดื่มทุกประเภท รวมไปถึงน้ำตาล ก็อาจนำไปสู่การเพิ่มของน้ำหนักตัว ซึ่งสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคอ้วนและโรคเรื้อรังอื่น ๆ เช่น โรคหัวใจ แสดงให้เห็นว่าผลกระทบของน้ำตาลต่อความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจนั้น ขึ้นอยู่กับปริมาณพลังงานส่วนเกินที่ได้รับจากอาหาร (3, 4)

การป้องกันการเกิดโรคหัวใจ

การงดน้ำตาลไม่ได้เป็นการป้องกันการเกิดโรคหัวใจแต่อย่างใด น้ำตาลสามารถบริโภคได้ หากเป็นส่วนหนึ่งของอาหารที่มีความสมดุลทางด้านโภชนาการ มีประโยชน์ต่อสุขภาพและมีการควบคุมปริมาณพลังงานที่เหมาะสม (11) รายงานจาก องค์การอาหารและเกษตรแห่งชาติ (FAO) ได้แสดงความคิดเห็นว่า อาหารที่มีส่วนประกอบน้ำตาลสามารถเป็นส่วนหนึ่งของมื้ออาหารได้หากบริโภคในปริมาณที่เหมาะสม (12) เพื่อควบคุมสมดุลพลังงาน (11, 12) การเลือกรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ ควบคู่กับการมีวิถีชีวิตที่ดี เช่น การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และการรักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ สามารถช่วยลดปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจได้ แนวทางการป้องกันโรคหัวใจส่วนใหญ่ มักเน้นเรื่อง รูปแบบการบริโภคอาหารโดยรวม มากกว่าการโฟกัสไปที่สารอาหารใดสารอาหารหนึ่ง เช่น น้ำตาล ตัวอย่างเช่นอาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียน ซึ่งอุดมไปด้วย ผัก ผลไม้ ธัญพืชเต็มเมล็ด และปลาที่มีส่วนผสมของไขมันดี พร้อมทั้งมีปริมาณเนื้อแดง เนื้อแปรรูปและผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนมในปริมาณที่ต่ำ ซึ่งส่งผลกับการลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจได้ถึง 10% (10, 13)

Bowls of cereals and sweet waffles with fruit

การรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ

จากหลักฐานทางวิทยาศาสตร์โดยรวมได้สรุปว่า ไม่จำเป็นต้องงดน้ำตาลหรือตัดออกจากมื้ออาหารหลัก เพื่อป้องกันโรคหัวใจ น้ำตาลสามารถบริโภคได้หากปรากฏอยู่ในมื้ออาหารที่มีความสมดุลทางสารอาหารต่าง ๆ และเมื่อถูกควบคุมให้อยู่ในปริมาณที่เหมาะสม

การอ้างอิง

  1. World Health Organization. WHO Factsheet: Cardiovascular diseases (CVDs). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)
  2. Heart disease and stroke - British Nutrition Foundation. https://www.nutrition.org.uk/health-conditions/heart-disease-and-stroke/
  3. Rippe J, Angelopoulos T. Fructose-Containing Sugars and Cardiovascular Disease. Adv Nutr. 2015;6(4):430–9.
  4. Chiavaroli L, Cheung A, Ayoub-Charette S, Ahmed A, Lee D, Au-Yeung F, et al. Important food sources of fructose-containing sugars and adiposity: A systematic review and meta-analysis of controlled feeding trials. Am J Clin Nutr. 2023 Apr;117(4):741–65.
  5. Te Morenga LA, Howatson AJ, Jones RM, Mann J. Dietary sugars and cardiometabolic risk: systematic review and meta-analyses of randomized controlled trials of the effects on blood pressure and lipids. Am J Clin Nutr. 2014 Jul;100(1):65–79.
  6. Khan TA, Tayyiba M, Agarwal A, Mejia SB, de Souza RJ, Wolever TMS, et al. Relation of Total Sugars, Sucrose, Fructose, and Added Sugars With the Risk of Cardiovascular Disease: A Systematic Review and Dose-Response Meta-analysis of Prospective Cohort Studies. Mayo Clin Proc. 2019 Dec;94(12):2399–414.
  7. Arsenault BJ, Lamarche B, Després JP. Targeting Overconsumption of Sugar-Sweetened Beverages vs. Overall Poor Diet Quality for Cardiometabolic Diseases Risk Prevention: Place Your Bets! Nutrients. 2017 Jun 13;9(6):E600.
  8. Narain A, Kwok CS, Mamas MA. Soft drink intake and the risk of metabolic syndrome: A systematic review and meta-analysis. Int J Clin Pract. 2017;71(2):e12927.
  9. Leme AC, Ferrari G, Fisberg RM, Kovalskys I, Gómez G, Cortes LY, et al. Co-Occurrence and Clustering of Sedentary Behaviors, Diet, Sugar-Sweetened Beverages, and Alcohol Intake among Adolescents and Adults: The Latin American Nutrition and Health Study (ELANS). Nutrients. 2021 May 26;13(6).
  10. Dietary Guidelines Advisory Committee. Scientific Report of the 2020 Dietary Guidelines Advisory Committee: Advisory Report to the Secretary of Agriculture and Secretary of Health and Human Services. U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service; 2020 Jul.
  11. Khan TA, Sievenpiper JL. Controversies about sugars: results from systematic reviews and meta-analyses on obesity, cardiometabolic disease and diabetes. Eur J Nutr. 2016;55(Suppl 2):25–43.
  12. Gonzalez Fischer C, Garnett T. Plates, pyramids, planet: Developments in national healthy and sustainable dietary guidelines: a state of play assessment. Rome, Italy: FAO; 2016. 80 p.
  13. Casas R, Castro-Barquero S, Estruch R, Sacanella E. Nutrition and Cardiovascular Health. Int J Mol Sci. 2018 Dec 11;19(12):3988.